Waarom de Christus geen christen zal zijn

Tijdens zijn leven deed Jezus een belofte: Ooit zal ik wederkeren om een tijdperk van licht en liefde in te luiden, oftewel het Koninkrijk Gods. Zijn voorspelling was voer voor menig speculatie de afgelopen 2000 jaar. Klopt de profetie? Zo ja, wanneer en hoe dan?

Met dit artikel wil ik graag een duit in het zakje der voorspellingen doen. Niet door op zoek te gaan naar aanwijzingen in oude geschriften, ook niet door gegoochel met getallen, maar door logisch na te denken.

Atheïsten zijn kritisch of halen ongeïnteresseerd hun schouders op. Zij willen eerst bewezen zien dat de Christus überhaupt heeft geleefd. Gelovigen echter geloven heilig in zijn bestaan en belofte. Zij vragen zich af wanneer en hoe hij zal terugkeren. Maar wie zich ooit aan een concrete voorspelling heeft gewaagd, is bedrogen uitgekomen. Ook hedendaagse spirituele denkers kunnen geen uitsluitsel geven. Zij kunnen wel iets zeggen over het proces van Christuswording en over de rol van Jezus, maar niet over zijn terugkeer. Hoe nu verder?

Inzoomen op Christus
Door de persoon Jezus los te laten en in te zoomen op de Christus kunnen we enkele zaken helder krijgen. Een Christus is iemand die onvoorwaardelijk liefheeft, die geen oordeel heeft en zijn medemens, wie dan ook, open en liefdevol tegemoet treedt. Een Christen is een volger van Christus, iemand die zijn leringen hoog in het vandaal heeft staan. Maar Christus als lichtend voorbeeld nemen, is geen garantie op een liefdevol en gelukkig leven. Dat hebben de afgelopen eeuwen uitgewezen, een tijd vol onverdraagzaamheid, spanning en geweld.

Religieuze spanningen
Kijken we naar de geschiedenis, dan zien we grote spanningen tussen de aanhangers van de verschillende religies. Een toepasselijke uitdrukking luidt: twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen. En zelfs binnen religies is het niet altijd pais en vree. Hoe past de terugkeer van Christus in dit plaatje? Keert hij terug als vertegenwoordiger van één van de religies, dan heb je de poppen aan het dansen. Gelijkgestemden zullen zich vereerd voelen, anderen kunnen zich gekwetst of zelfs verraden voelen.

Onpartijdig
Stel dat de Christus zich bij zijn terugkeer als Christen profileert, dan zal hij in de ogen van andere gelovigen partij kiezen. En dat is nou net wat een Christus niet kan en wil. Als liefdevol mens is iedereen gelijk voor hem, ongeacht geslacht, ras, maatschappelijke status of religieuze achtergrond. Hij komt om te verbroederen, niet om bestaande tegenstellingen aan te scherpen. De Christus zal geen Christen zijn, maar ook geen Jood, Hindoe, Moslim, of Boeddhist. Hij zal zich aan niets en niemand binden, maar als vrij mens de mensheid proberen te verenigen.

Dogma's overstijgen
Hoe kan hij zich onpartijdig opstellen? Hoe voorkomt hij een discussie over wie de waarheid in pacht heeft? Eigenlijk heel eenvoudig: door zich in algemene termen uit te drukken. Door levensopvattingen te ventileren die dogma's overstijgen en waarin velen zich kunnen vinden. Denkbeelden die ten grondslag liggen aan bestaande religies, maar die door de eeuwen heen naar de achtergrond zijn gedrukt door geboden en gebruiken. Ideeën die ruimte laten voor iedereen, waar ook ter wereld, of je nu in Israël, Iran, India, Thailand of Nederland woont.

Algemene termen
Om verschillen te kunnen overstijgen en de onderlinge samenhang te benadrukken, zal hij zich afzijdig houden van religieuze discussies. Veel aannemelijker is het dat hij zich uitdrukt in algemene termen, over algemene zaken die velen van ons tot de verbeelding spreken. Te denken valt aan zaken als vrijheid, openheid, respect, gelijkwaardigheid, verdraagzaamheid, vergeving en dankbaarheid. Dit zijn namelijk de pijlers van een nieuw leven, een leven in licht en liefde, zoals beloofd 2000 jaar geleden.

Leren in de praktijk
Hoe zal de Christus te werk gaan? Hij zal ons vermoedelijk niet aanmoedigen om met de neus in de boeken te duiken. Lezen, studeren en citeren waarborgen geen vrede. Aannemelijker is dat hij het leven als leerschool zal promoten. Het kunnen vergeven en het tonen van dankbaarheid zijn namelijk gevoelszaken, die we onszelf in de praktijk zullen moeten aanleren. Elkaar in alle openheid respectvol tegemoet treden, is niet een kwestie van een knop in het hoofd omzetten. Ook dit zullen we in de praktijk moeten leren met vallen en opstaan.

Trukendoos openen
Zal hij zijn trukendoos openen om zijn boodschap kracht bij te zetten? Misschien, maar hij zal met zijn wonderen geen grote kloof willen scheppen met ons. Het is niet de bedoeling dat we ons gaan vergapen aan zijn kunsten, maar dat we zelf de weg van het hart inslaan. Want het tijdperk van vrede en harmonie kan pas van start gaan, als wij het licht in onszelf hebben ontstoken, als we de bron van liefde in onszelf hebben aangeboord. Gaan we onwetend en liefdeloos mee naar het paradijs, dan is de kans op een onbezorgde toekomst uitgesloten.

Dualiteit overstijgen
Wij scheppen namelijk zelf de wereld waarin wij leven en wel met de keuzes die we elke dag maken. Daar wij in dualiteit zijn opgegroeid -het strijden werd ons met de paplepel ingegoten- maken we dikwijls keuzes die een harmonieus leven in de weg staan. Willen we succesvol overstappen van de oude, duale tijd naar de nieuwe, harmonieuze tijd, dan moeten we de dualiteit in onszelf overstijgen. Aangezien dit essentieel is voor het welslagen van de overgang, zal dit naar mijn idee de kern van zijn boodschap zijn.

Overstag gaan
Gaat het ons voor de wind, dan zijn wij niet of nauwelijks bereid om van koers te veranderen. Maar overstag gaan is nodig om een hemel op aarde te kunnen scheppen. Wie of wat dwingt ons daartoe? Christus niet. Hij kan en wil niemand dwingen. De essentiële keuze om te veranderen is aan een ieder van ons, iedereen moet zelf bepalen of hij de strijd in zichzelf wil inruilen voor een liefdevol en vreedzaam gevoel. Omdat we niet snel uit onszelf veranderen, geeft het leven ons thans een zetje in de rug.

Wind van verandering
Sinds enkele jaren waait er een krachtige wind op aarde, de wind van verandering. Een storm die ons oude, vertrouwde leven op zijn grondvesten doet schudden. Het klimaat is van slag, kijk naar de extreme weersomstandigheden, de aarde is onrustig, zie alle aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. De politiek verliest in rap tempo aan vertrouwen, de economische motor hapert, het milieu is verziekt. En kijk naar ons onszelf. Onze gezondheid laat te wensen over en het geloof in een rooskleurige toekomst slinkt met de dag.

Einde der tijden
In het bijbelboek 'Openbaring van Johannes' lezen we dat het einde der tijden voorafgaat aan de terugkeer van Christus. Oftewel, voordat we een nieuw leven kunnen gaan opbouwen, moet eerst het oude leven verdwenen zijn. En dat is precies wat er gaande is volgens mij. Niet exact zoals Johannes het voorzag, maar de essentie is gelijk: het oude maakt plaats voor het nieuwe. Wie de crisis aangrijpt om aan zichzelf te werken, met de intentie een liefdevol mens te worden, zal samen met Christus de stap kunnen zetten naar de nieuwe tijd.

Dag des oordeels
En dan hebben we nog de dag des oordeels, de dag waarop gelovigen meegaan naar Gods Koninkrijk en ongelovigen in de hel belanden. Zelf geloof ik niet in een straffende God. Er zijn vaak goede redenen voor iemands gedrag. Bovendien is het nooit te laat voor inkeer. Ik geloof wel in een scheiding. Mensen die de strijd in zichzelf overwinnen, zullen een vreedzaam leven scheppen, mensen die dat niet kunnen of willen zullen hun leven in strijd voortzetten. Of die twee naast elkaar kunnen bestaan, zal de toekomst uitwijzen.

In ons hart
Als we erkennen dat de huidige crisis het einde der oude, duale tijden is, dan kunnen we ons opmaken voor de wederkomt van Christus. Een vrij denkend en handelend mens die ons met zijn licht en liefde zal inspireren om ook de weg van het hart te betreden. Die weg zullen we zelf moeten bewandelen, want Christus bezingen en vereren is niet voldoende voor het scheppen van een harmonieus paradijs. En waar komen we hem tegen op onze weg? In ons hart, de plek van onvoorwaardelijke liefde, de plek waar wij allen Christus zijn!

In liefde,

David Goedhart